Avtomobil xaridini rasmiylashtirishda uning egasini qanday xarajatlar kutmoqda?
Ushbu maqolada Avtoelon.uz turli xil avtomobillar uchun ro‘yxatdan o‘tkazish jarayonlari qancha turishini va bitimlarni onlayn tasdiqlash qanday amalga oshirilishini batafsil ko‘rib chiqadi.
Oldi-sotdi shartnomasi imzolangandan so‘ng, yangi egasi avtomobilni mamlakatning YHXB RIB bo‘limida ro‘yxatdan o‘tkazish va davlat raqamlarini olish uchun 10 kalendar kuniga ega. Agar bu muddatni o‘tkazib yuborsangiz, o‘z vaqtida rasmiylashtirilmaganligi uchun jarima olishingiz mumkin.
Avtomobilni YHXBda ro‘yxatdan o‘tkazish qanchaga tushadi?
O‘zbekistonda 2025-yilda avtomobilni rasmiylashtirish bo‘yicha asosiy xarajatlar:
Xizmat | Qiymati, BHM | Qiymati, so‘m |
Avtomobilni ro‘yxatga olish | 6.84 | 2 815 000 |
Texnik pasport berilishi | 0.7 | 288 400 |
Davlat raqami berilishi | 3.5 | 1 442 00 |
Yangi avtomobilni faqatgina
YHXBda ro‘yxatdan o‘tkazish jarayoni uchun jami 4 545 480 so‘m talab etiladi.
Agar ishlatilgan avtomobil sotib olinsa, avvalgi egasi bilan oldi-sotdi shartnomasini tuzish zarur bo‘ladi. Buning uchun odatda notarial idoraga murojaat qilinadi.
O‘zbekistonda bitimni notariusda rasmiylashtirish tartibi:
Xizmat | Qiymati, BHM | Qiymati, so‘m |
Notarial boj | 3 | 1 236 000 |
Gerb yig‘imi | 0.1 | 41 200 |
Cheklovlarni tekshirish | 0.15 | 61 800 |
Konsultatsiya | 0.05 | 20 600 |
Shartnomani tayyorlash | 0.1 | 41 200 |
Ishlatilgan avtomobilni qayta rasmiylashtirish umumiy qiymati 5 946 280 so‘mni tashkil etadi.
Yangi elektromobilni ro‘yxatdan o‘tkazish qancha turadi?
Elektromobillarni hisobga qo‘yish oddiy avtomobillarga nisbatan arzonroq - 1,5 BHM yoki 618 000 so‘m. Boshqa xarajatlar - texnik pasport va davlat raqamlarini berish - xuddi shunday: 0,7 BHM (288 400 so‘m) va 3,5 BHM (1 442 000 so‘m). Jami, elektromobilni YHXBda rasmiylashtirish uchun 2 348 400 so‘m to‘lash kerak bo‘ladi.
Notariusga bormasdan avtomobil sotib olish mumkinmi?
Ha, mumkin. O‘zbekistonda allaqachon e-notarius.uz onlayn xizmati ishlab turibdi. U orqali quyidagilarni amalga oshirish mumkin:
• Avtomobil oldi-sotdi shartnomasini tuzish.
• Hadya shartnomasini rasmiylashtirish.
• Ishonchnoma yozib berish.
Barcha jarayonlar notarius bilan masofaviy videoaloqa orqali amalga oshiriladi.
Onlayn xizmatlardan foydalanish tartibi:
1. e-notarius.uz saytiga kiring.
2. ID.UZ yoki pasport orqali tizimga kiring.
3. Qidiruv → Xizmatlar → Avtomototransport vositasi oldi-sotdi shartnomasi bo‘limini tanlang.
4. Notarius bilan videomuloqotda qatnashing.
5. Hujjatlarni elektron shaklda imzolang.
Bu usul qulay, vaqtni tejaydi va navbatlardan xalos qiladi. Onlayn rasmiylashtirishda xizmat haqi notarius idorasiga tashrif buyurish bilan bir xil.
Avtomobilga ishonchnoma qancha turadi?
Agar siz avtomobilni sotmoqchi bo‘lmasangiz, balki faqat boshqaruvni boshqa shaxsga o‘tkazmoqchi bo‘lsangiz, notarial tasdiqlangan ishonchnoma talab etiladi.
Ishonchnoma turi | Yaqin qarindoshlarga | Boshqa shaxslarga |
Boshqarish va farmoyish | 0.5 BHM 206 000 so’m | 2 BHM 824 000 so’m |
Faqat farmoyish | BHM 103 000 so’m | 0.5 BHM 206 000 so’m |
Bu summalarga standart yig‘imlar qo‘shiladi: gerb yig‘imi, cheklovlarni tekshirish, konsultatsiya berish, ishonchnoma tayyorlash yoki BHMning 0,4 baravari, ya’ni 150 ming so‘m (2025-yil 1-avgustgacha).
Yuqoridagi barcha xizmatlar uchun to‘lovni quyidagi usullar orqali onlayn amalga oshirish mumkin:
• Click va Payme mobil ilovalari orqali;
• banklarning mobil ilovalari orqali;
• my.gov.uz portali orqali.
Bu amallar uchun bankka borish va kvitansiyalarni chop etish shart emas - onlayn to‘lov qilib, smartfon ekranidagi elektron chekni ko‘rsatish kifoya.
Turli holatlarda avtomobillarni rasmiylashtirish xususiyatlari
Kreditga olingan avtomobil.
Agar mashina bank krediti hisobiga sotib olinsa, notarius xizmatlari uchun davlat boji standart stavkaning 10 foiziga oshiriladi.
Mashinani qarindoshga o‘tkazish.
Yaqin qarindoshlar o‘rtasida hadya yoki ayirboshlash shartnomasini rasmiylashtirishda boj standart stavkaning atigi 5 foizini tashkil etadi.
BHM nima va qiymati qanday hisoblanadi?
O‘zbekistonda barcha davlat bojlari bazaviy hisoblash miqdori (BHM) asosida hisoblanadi.
• 2024-yil 1-oktyabrdan boshlab BHM 375 ming so‘mni tashkil etadi.
• 2025-yil 1-avgustdan boshlab BHM 412 ming so‘mni tashkil etadi.
BHM miqdori har yili oshib bormoqda, shunga mos ravishda fuqarolar uchun avtomobillarni rasmiylashtirish tartiblari ham qimmatlashmoqda.
