O‘zbekistonda elektromobillar uchun utilizatsiya to‘lovi oshiriladi
Yangi stavkalar 2025-yil 1-maydan boshlab amal qila boshlaydi.
2025-yilda import uchun asosiy o‘zgarishlardan biri – yangi elektromobillarni bojxonadan o‘tkazishda utilizatsiya yig‘imining keskin oshirilishi kutilmoqda, u endi avvalgi 30 BHM o‘rniga 120 BHMni tashkil etadi. Bu elektromobillar narxining kamida 33.7 mln so‘mga (taxminan 2660 dollar) oshishiga olib keladi. Chiqarilgan yili ham yig‘imga ta’sir qiladi: qancha eski bo‘lsa, tarif shuncha yuqori bo‘ladi.
- 3 yildan kichik elektromobillar — BHMning 120 baravari (45 mln so‘m).
- 3 yildan oshgan elektromobillar — BHMning 210 baravari (78 mln so‘m).
Alohida ta’kidlanishicha, bu talablar gibrid avtomobillarga taalluqli emas, chunki ularning konstruksiyasiga ichki yonuv dvigateli kiradi.
Boshqa istisnolar ham mavjud: 2030 yil 1 yanvargacha O‘zbekistonda ishlab chiqariladigan elektromobillar va gibridlar butlovchi qismlar va uskunalarni olib kirishda utilizatsiya yig‘imi va bojxona bojidan ozod qilinadi.
Mahalliy bozordagi asosiy ishtirokchilardan biri Jizzax viloyatidagi BYD Uzbekistan Factory zavodi bo‘lib, u o‘tgan yilning iyun oyidan buyon faoliyat yuritib, respublikada 17 mingdan ortiq avtomobil sotdi hamda umumiy bozorning 4.3 foizini egalladi.
2024-yilda O‘zbekistonda ilk bor elektromobil va gibrid avtomobillar importi yonilg‘ida harakatlanuvchi avtomobillar importidan oshgani qayd etildi. Statistika agentligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2024-yilning 11 oyi mobaynida 215.3 million dollar qiymatidagi 22 mingdan ortiq elektromobil import qilingan bo‘lib, yetkazib berishlarning 99.5 foizi Xitoyga to‘g‘ri kelgan.
2024-yil oktyabr oyidayoq elektromobillar uchun akkumulyator batareyalariga alohida yig‘im joriy etish tashabbusi ilgari surildi. Mazkur yig‘imni ham import qiluvchilar, ham mahalliy ishlab chiqaruvchilardan undirish va har bir batareya uchun 5 mingdan 10 ming so‘mgacha miqdorda belgilash rejalashtirilgan edi.
2025-yil 1-maydan keyin utilizatsiya yig‘imining yangi stavkalari kuchga kirishi natijasida xususiy importchilar tomonidan elektromobillarni mamlakatga olib kirish narxi sezilarli darajada oshadi.
