2025-yil oxirigacha Toshkentda karsheringni ishga tushirish rejalashtirilmoqda
Karshering an’anaviy avtomobil ijarasidan qanday farq qiladi?
Prezidentning tungi iqtisodiyotni rivojlantirish to‘g‘risidagi qaror loyihasida aytilishicha, birinchi bosqichda xizmat shaharning uch tumanida - Mirobod, Yunusobod va Yakkasaroyda ishga tushirilishi kutilmoqda. Biroq, cheklangan geografik qamrov noqulaylik tug‘dirishi mumkin: agar foydalanuvchi mashinani, aytaylik, Yunusoboddan olsa, Chilonzor tumanida xizmat mavjud bo‘lmagani sababli sayohatni u yerda yakunlay olmaydi. Bu esa loyihaning dastlabki bosqichdagi amaliyligiga shubha uyg‘otadi. Karsheringni bir vaqtning o‘zida butun shahar bo‘ylab ishga tushirish mantiqan to‘g‘riroq yechim bo‘lardi.
Toshkentda avtomobil ijarasi xizmatlari mavjud, ammo ular to‘laqonli karsheringdan ancha yiroq - sarflangan yonilg‘ini qoplash, avtomobilni toza holda qaytarish va mijoz bir kunga olsa ham 2 million so‘mdan boshlab garov puli to‘lashi kerak. Bundan tashqari, garovni qaytarish ko‘pincha 10 kungacha cho‘ziladi, bu esa xizmatning jozibadorligini pasaytiradi. Yangi karshering modeli, agar zamonaviy yondashuv bilan amalga oshirilsa, Toshkentdagi avtomobil ijarasi bozorini tubdan o‘zgartirishi mumkin.
Dastlab, xizmat sayyohlarga mo‘ljallangan bo‘lishi kutilmoqda. Biroq karshering mahalliy aholi, ayniqsa, 18-20 yoshli yosh haydovchilar uchun ham ochilsa, bu yo‘l-transport hodisalari sonining ko‘payishiga olib kelishi mumkin. Boshqa mamlakatlarda, masalan, Qozog‘iston va Rossiyada bunday xizmatlar faqat haydovchilik tajribasiga ega bo‘lganlarga taqdim etiladi. Shunday bo‘lsa-da, ijaraga olingan mashinalar bilan bog‘liq tartibsizliklar yetarlicha uchraydi.
Misol uchun: Qozog‘istonda karshering uchun belgilangan tarif 5 soatlik ijara va 55 km masofaga taxminan 185 ming so‘mni tashkil etadi. Daqiqabay to‘lovda narx harakatdagi har daqiqa uchun 1600 so‘m, to‘xtab turganda esa 1100 so‘mni tashkil qiladi. Mijoz yoqilg‘i va xizmat ko‘rsatish uchun alohida haq to‘lamaydi - barcha xarajatlar narxga kiritilgan.
O‘zbekistonda yoqilg‘i va avtomobillar narxini hisobga olgan holda, bu xizmat qimmatliroq bo‘lishi ehtimoli bor. Biroq, agar tariflar hamyonbop bo‘lsa, bu xizmat ko‘rsatish va avtomobil savdosi bozoriga ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Axir, bir kunga ijaraga olib, barcha ishlarni bitirib, yana jamoat transportiga o‘tish imkoniyati bo‘lsa, shaxsiy avtomobil sotib olishning nima keragi bor? Ommaviy va arzon joriy etilganda, bunday yondashuv shaxsiy avtomobillarga bo‘lgan talabni pasaytirishi mumkin.
Karshering Rossiyada 2012-yildan, Qozog‘istonda esa 2016-yildan boshlab rivojlana boshlagan. O‘zbekiston hozircha birinchi marta ishga tushirishga tayyorgarlik ko‘rmoqda va xizmatning qay darajada samarali amalga oshirilishi uning ommalashishiga bog‘liq bo‘ladi.
